Sprawy cudzoziemcówSkarga do WSA lub NSA w sprawie cudzoziemców, czyli co możesz zrobić, jeśli nie zgadzasz się z wydaną decyzją

Udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, pobyt rezydenta długoterminowego UE, cofnięcie przedłużenia wizy czy nawet wydanie karty pobytu – te i wiele innych spraw dotyczących cudzoziemców rozstrzyganych jest w trybie decyzji administracyjnych. Niestety nie zawsze takie decyzje okazują się korzystne dla samego zainteresowanego. Pojawia się więc pytanie – co w takiej sytuacji zrobić? Na szczęście pole do działania jest szerokie. W tym artykule postaramy się szczegółowo opisać możliwości, z jakich masz prawo skorzystać – od odwołania od decyzji, aż po sięgnięcie po takie środki jak skargi do WSA i NSA w sprawach cudzoziemców.

Postanowienia i decyzje administracyjne dotyczące cudzoziemców a środki zaskarżenia

Zacznijmy od wyjaśnienia, że organ administracyjny rozpatrujący sprawy z zakresu cudzoziemców może wydawać:

• Postanowienia – dotyczą one np. odmowy wszczęcia postępowania w sprawie cudzoziemca;
• Decyzje administracyjne – rozstrzygnięcia w danej sprawie administracyjnej w wyniku przeprowadzonego postępowania.

Zarówno postanowienia, jak i decyzje można zaskarżać. W tym wpisie skupimy się jednak na decyzjach administracyjnych. Cudzoziemiec, który nie zgadza się z treścią takiej decyzji, może złożyć od niej odwołanie i tym samym poprawić swoją sytuację.

Jak odwołać się od decyzji administracyjnej w sprawie cudzoziemców?

Na wniesienie odwołania od wydanej decyzji masz 14 dni od momentu jej doręczenia.

W tym zakresie bardzo ważne będzie ustalenie, kto jest właściwym organem odwoławczym. Niestety tutaj wszystko będzie zależeć od konkretnej sprawy. Przykładowo, jeśli wojewoda wyda decyzję o odmowie udzielenia pozwolenia na pobyt czasowy, to odwołanie powinien rozpatrzyć Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców. Z kolei jeśli zaskarżaną decyzję wydał organ Straży Granicznej, odwołanie powinien rozpatrzyć Komendant Główny Straży Granicznej. Jak widzisz, już ustalenie, który organ jest właściwy, może stwarzać problemy. Warto więc, by pomógł Ci w tym adwokat od spraw cudzoziemców.

Zakładając, że ustalisz właściwy organ, musisz następnie sporządzić i wnieść odwołanie od decyzji administracyjnej. Odwołanie będziesz wnosić za pośrednictwem organu pierwszej instancji, który wydał zaskarżaną decyzję.

Ma to umożliwić skorzystanie z tzw. trybu autokontroli. Co to oznacza w praktyce? Jeśli na przykład wojewoda wydał decyzję, którą zaskarżasz, będzie mógł jeszcze sam zastanowić się nad jej zasadnością i w trybie autokontroli zmienić lub uchylić swoje rozstrzygniecie. Dopiero jeśli uzna, że nie ma ku temu podstaw, przekaże zaskarżaną decyzję wraz z aktami sprawy do organu odwoławczego.

Co dzieje się po wniesieniu odwołania na decyzję administracyjną w sprawie cudzoziemca?

Gdy odwołanie trafi do właściwego organu odwoławczego, ten w pierwszej kolejności sprawdzi, czy spełnione są wszystkie wymogi formalne i czy został dotrzymany termin na złożenie odwołania. Jeśli tak, rozpatrzy sprawę na podstawie dostarczonych akt. W razie konieczności może także przeprowadzić uzupełniające postępowanie dowodowe. Na koniec wyda jedno z możliwych rozstrzygnięć. Może:

• Utrzymać decyzję w mocy (zgodzić się z decyzją organu I instancji);
• Uchylić decyzję w całości lub części i orzec co do istoty sprawy (czyli wydać rozstrzygniecie);
• Stwierdzić, że decyzja została wydana z naruszeniem przepisów postępowania, a tym samym uchylić ją i przekazać do ponownego rozpoznania.

Warto wspomnieć jeszcze o dwóch ważnych kwestiach. Po pierwsze, odwołanie prowadzi do wstrzymania zaskarżonej decyzji. Wyjątkiem będą te z rygorem natychmiastowej wykonalności. Oznacza to, że już samo podjęcie działań w kierunku zmiany czy uchylenia decyzji może poprawić Twoją sytuację.

Po drugie, organ odwoławczy co do zasady nie może wydać decyzji, która będzie dla Ciebie mniej korzystna niż ta zaskarżana. Tym samym, wnosząc odwołanie nie ryzykujesz. Możesz tylko zyskać.

Organ odwoławczy w sprawach cudzoziemców wydał decyzję, z którą się nie zgadzasz?

Decyzja wydawana przez organ drugiej instancji (np. Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców), jest ostateczna. Nie oznacza to jednak, że nie masz żadnych możliwości podjęcia dalszych działań. Na tym etapie wprawdzie kończy się droga administracyjna. Jednak zgodnie z przepisami po wyczerpaniu środków zaskarżenia przed organami administracji, możesz złożyć skargę do sądu i uruchomić postępowanie sądowoadministracyjne.

Taką skargę wnosi się w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji, składając ją do sądu właściwego ze względu na siedzibę urzędu, który wydał zaskarżoną decyzję i za jego pośrednictwem. Urząd powinien przekazać sądowi Twoją skargę wraz z aktami sprawy. W skardze możesz też wnioskować o wstrzymanie wykonania decyzji, którą zaskarżasz przed sądem.

Skargi do WSA i NSA w sprawach cudzoziemców

Wojewódzki sąd administracyjny w wyniku postępowania może uchylić zaskarżaną decyzję i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania. Jeśli natomiast nie zgodzi się z przedstawionymi przez Ciebie argumentami, uzna, że skarga jest nieuzasadniona. W takiej sytuacji wydana decyzja nie będzie podlegać uchyleniu.

Właśnie dlatego tak ważne jest, by dobrze przygotować się do postępowania. Najlepiej, by skargę sporządził w Twoim imieniu adwokat specjalizujący się w sprawach cudzoziemców. Dzięki temu będzie istniała znacznie większa szansa, że argumenty okażą się trafione i przekonujące dla sądu, a sprawa zakończy się po Twojej myśli. Nie wspominając już o tym, że skorzystanie z profesjonalnej pomocy uchroni Cię przed popełnieniem błędów formalnych, pozwoli oszczędzić czas i czuć się pewniej podczas toczącego Cię postępowania.

A co gdy wyrok WSA nie będzie dla Ciebie korzystny? Możesz jeszcze złożyć skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA). W tym przypadku obowiązuje już przymus adwokacko-radcowski, a tym samym skorzystanie z pomocy adwokata to już konieczność.

Jak widzisz, jeśli nie zgadzasz się z decyzją wydaną przez organ do spraw cudzoziemców, możesz podjąć jeszcze wiele kroków, by zmienić wydane rozstrzygnięcie. Działanie na własną rękę może się jednak okazać trudne i co ważniejsze –nieskuteczne. Prawo administracyjne i sądowoadministracyjne jest skomplikowane. W dodatku sama wiedza nie wystarczy – potrzeba jeszcze doświadczenia zdobytego w praktyce. Właśnie dlatego w tego rodzaju sprawach warto sięgnąć po profesjonalną pomoc. Tym bardziej, że w sprawach związanych z takimi kwestiami jak choćby legalizacja pobytu w Polsce czy zatrudnianie cudzoziemca wydana decyzja ma ogromny wpływ na Twoją przyszłość.